ŞOK EDEN GERÇEK 6 YIL SONRA ORTAYA ÇIKTI !

Polonya Devlet Başkanı Leh Kaçinski, eşi ve birçok üst düzey siyasetçinin da aralarında bulunduğu toplam 96 kişi, 10 Nisan 2010 tarihinde Rusya’nın Katyn köyüne doğru yola çıkmıştı. Uçak bir süre sonra yere çakılmış ve 96 kişiden kurtulan olmamıştı. Uçağı lisansları yenilenmemiş pilotların kullandığı ortaya çıkınca dünya büyük bir şok yaşadı.

Delegasyon, II. Dünya Savaşı’nda Sovyet saklı polisi tarafından öldürülen 20 binden fazla Polonyalı kurbanı anmak için katliamının 70’inci yıldönümünde tertip eden merasime katılacaktı.

Saat 11.00’e doğru Devlet Başkanın uçağı, Smolensk’teki küçük havaalanına yaklaşırken hava koşulları zamanla kötüleşiyordu. Hatta bundan bir saat önce Polonyalı gazetecileri taşıyan uçak Smolensk’e iniş yapmış, bir başka uçak yoğun sis nedeniyle bir başka havaalanına yönlendirilmişti. Kötüleşen hava şartlarına ve yetersiz kalan pist aydınlatmasına rağmen Polonya Devlet Başkanının uçağı inişe geçmişti.

ANİ BİR ŞOK VE DEHŞET !

Soruşturmayı yürütenler, pilotların uçağın düşme riskini hafife alıp art arda birçok hata yaptığından yola çıkıyor. Pilotların uçuş yüksekliğini yanlış bir göstergeden okuduğu ve motoru düşük düzeyde çalıştırdığı düşünülüyor. Ama bunu fark ettikleri anda yerden yalnızca 30 metre yükseklikte oldukları ve o nedenle ne tam vaktinde hızlanabildikleri ne de yükselebildikleri düşünülüyor. Ardından ağaçların tepelerine çarpıp düşen uçak parçalandı ve alev aldı. Uçakta bulunan 96 kişiden kurtulan olmadı.

Olayın duyulmasıyla tüm Polonya önce bir şok yaşadı. Henüz sonra ise hiçbiri uzmanlar tarafından tasdik edilemeyen komplo teorileri üretildi. Varşova’daki askeri savcılık 5 yıldır soruşturmayı sürdürüyor. Soruşturmanın en erken gelecek yıl tamamlanması bekleniyor. Yeniden de savcılık kısa bir süre önce bağımsız uzmanlar tarafından soruşturma için hazırlanan 200 sayfalık bir raporu kamuoyuna sundu.

TEK SORUMLU KAPTANLAR MI ?

Bu raporda kazanın ana sorumlusunun kaptanlar olduğu belirtiliyor. Bunun yanı sıra Smolensk Havalanı’ndaki iki Rus kontrol kulesi görevlisinin de kazadan mesul olduğuna dikkat çekiliyor. Ancak Rusya yönetimindeki, iki taraflı bir havacılık komisyonunun 2011 yılının başında hazırladığı raporda ise kontrol görevlilerinin suçu bulunmadığına kani getirilmişti. Polonya buna karşı çıkarak, mevzu bahis görevlilerin pilotlara yanlış bilgi verdiğini iddia etmiş, görevlileri, her şeyden ehemmiyetlisi yoğun sise rağmen havaalanını uçuşlara kapatmamakla suçlamıştı.

ORTAYA ÇIKAN SES KAYITLARI

Varşova Savcılığı iki kontrol kulesi görevlisine dava açmaya hazırlanıyor. Bununla beraber kamuoyuna sunulan raporda mevzubahis görevlilerin, pilotların hatasını hafifletmeyeceği de vurgulanıyor. Uzmanlar, kazanın sorumlularının kokpitte oturduğu dair hemfikirler.

Polonya’da kamuoyu, kazanın ilk gününden itibaren pilotların nasıl böyle bir inişe cesaret edebildiğini sorguluyor. Henüz sonra ortaya çıkan detaylar, birçok Polonyalıyı şaşkına çevirdi. Örneğin; Polonya’nın en büyük özel radyo kanalında yayınlanan, kokpitteki ses kayıtlarının deşifresi. Bu kayıtlar, kaza esnasında kokpitte pilotların dışında üçüncü kişinin bulunduğu tezini güçlendiriyor. Polonya Hava Kuvvetleri Komutanı General Andrey Blastik’in pilotları, merasime geç kalmamak için kötü hava şartlarına rağmen iniş yapmaya zorladığı belirtiliyor. Uçak düşmeden kısa bir süre önce kokpitte art arda ‘sessiz olun’ daveti yapıldığı dile getiriliyor.

PİLOTLARIN LİSANSI TARTIŞMASI

Savcılık, ayrıca artık feshedilmiş olan ve ‘VIP taşımacılığı’ndan mesul hava alayındaki Polonyalı iki komutanı da kazadan mesul tutuyor. Çünkü bu iki komutanın, lisans müddetleri dolmasına rağmen pilotlara, Devlet Başkanının uçağını kullanma talimatı verdikleri iddia ediliyor. Hatta Polonya basınında yer alan haberlerde, uçağı kullanan pilotun bu tarz bir uçuş için lisansının bulunmadığına yer veriliyor.

ACI, GÜVENSİZLİK VE MESAFE…

Kazanın ardından Rusya-Polonya ilişkilerinde önce bir yakınlaşma yaşandı. Birçok gözlemci, Rusların Polonyalıların acısını paylaşmasından çok etkilenmişti ve bu talihsizliğin iki ülkeyi yakınlaştıracağını düşünüyordu. Ancak kısa süre sonra ortaya atılan komplo teorileri, karşılıklı güvensizliği su yüzüne çıkarınca, ilişkilerin yeniden mesafe kazanması uzun sürmedi.

Kazanın 5’inci yıldönümünde Polonya hükümeti, Smolensk’teki merasime Kültür Bakanı eşliğinde ufak bir delegasyon gönderiyor. Polonya Başbakanı Ewa Kopacz ise Polonya’daki anma törenlerine katılıyor. Kopacz’ın sözcüsü konuya ilişkin yaptığı açıklamada ‘Polonya Başbakanının Rus topraklarına gerçekleştireceği bir ziyaret şu anda pek uygun olmazdı’ diye konuştu. Çünkü Polonya’da devlet başkanlığı ve parlamento seçimlerinin yapılacağı bir senede Smolensk faciası hâlâ çok hassas bir denge teşkil ediyor.